«شب یلدا» را به فرصتی برای ترویج گفت‌وگوی مهربانانه و شادی تبدیل کنیم
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران:
«شب یلدا» را به فرصتی برای ترویج گفت‌وگوی مهربانانه و شادی تبدیل کنیم
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با بیان اینکه یکی از مشکلات خانواده‌های امروزی، فرصت کم برای گفت‌وگو کردن است که این فرصت کم می‌تواند در روابط بین اعضاء خانواده تاثیرات منفی بر جای بگذارد، گفت: «شب یلدا» فرصتی برای ترویج گفت‌وگوی مهربانانه و شادی است؛ این شب اهمیت با هم بودن اعضاء خانواده‌ها را به عنوان بخشی از روابط انسانی سالم یادآوری می‌کند و به نوعی ترویج اخلاق و احترام به بزرگترها را به دنبال دارد.
سید حسن موسوی چلک در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن تبریک «شب یلدا»، اظهار کرد: یکی از یادگاران نیاکان ما این است که فرصت‌های مختلف را برای خلق شادی و ترویج مهربانی ایجاد کنیم تا فشارهای زندگی روزمره را از خود دور کرده و با انرژی بیشتر نقش‌های خود را در جامعه و خانواده باکیفیت بهتری ایفا کنیم. از جمله این یادگاری ماندگار، مراسم «شب یلدا» یا «شب چله» است. یلدای باستانی ریشه در فرهنگ کهن و غنی ایرانی دارد و هزاران سال است که همچنان در دل ایرانیان جای دارد؛ شبی که هرچند دقیقه‌ای بیش طولانی‌تر نیست، اما عامل تقویت و پایداری باورها، دوستی‌ها و همدلی ملی است و به نوعی برگی از هویت زرین ایران زمین به شمار می‌آید.
وی با بیان اینکه «یلدا» اهمیت با هم بودن اعضاء خانواده‌ها را به عنوان بخشی از روابط انسانی سالم یادآوری می‌کند و به نوعی ترویج اخلاق و احترام به بزرگترها را به دنبال دارد، گفت: یکی از مشکلات خانواده‌های امروزی، فرصت کم برای گفت‌وگو کردن است که این فرصت کم می‌تواند در روابط بین اعضاء خانواده تاثیرات منفی بر جای بگذارد. شاید نیاکان‌مان که سواد رسمی (تحصیلات دانشگاهی) مثل خانواده‌های امروزی نداشتند ولی این را خوب متوجه شده بودند که باید فرصت‌هایی برای دورهمی و گپ‌وگفت ایجاد کنند. اگر به خاطرات‌مان رجوع کنیم حتما بسیاری از شب‌نشینی‌ها را به خوبی به خاطر می‌آوریم که از جمله کارکردهای آن همین گفت‌وگوها بوده است.
موسوی چلک ادامه داد: موضوع دیگر این که نسل جدید در حال فراموش کردن بسیاری از آیین‌ها و رسومات خوب گذشته هستند و یا کم اهمیت‌تر آن را جلوه می‌دهند. ضمن پذیرش برخی از تغییرات در جامعه در طول زمان و متناسب با نیاز روز جامعه و اقتضاء شرایطی که نسل جدید در آن هستند، اما نباید اینگونه تلقی شود که همه آنچه که نیاکان‌مان داشتند و یا به آن عمل می‌کردند الزاما اکنون خوب نیستند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با بیان اینکه ترویج آیین‌هایی همچون «شب چله» فرصتی برای تقویت همبستگی و تعلق اجتماعی و تقویت هویت فرهنگی است که نباید به راحتی از کنار این فرصت و ظرفیت گذشت، تصریح کرد: نیاکان ما با گرامیداشت شب چله (شب یلدا) فرصتی برای خلق شادی در درون خانواده‌ها ایجاد می‌کردند، زیرا به خوبی آگاه بودند که این فرصت‌ها را باید خلق کرد تا از فشارهای مختلف زندگی روزمره رهایی پیدا کنند. تقویت هویت فرهنگی همبستگی اجتماعی در جامعه را تقویت می‌کند و علاوه بر آن، انسجام و نشاط اجتماعی در جامعه را افزایش می‌دهد.
وی از دیگر مزیت‌های تقویت هویت فرهنگی را جامعه‌پذیری مناسب افراد دانست و یادآور شد: زمانی که افراد با هویت خودشان آشنا می‌شوند جامعه‌پذیری بهتری صورت می‌گیرد. در گذشته‌هایی نه چندان دور، زرق و برق و تجملات کم بود، وقتی خانواده‌ها، بستگان و همسایگان برای شب چله دور هم جمع می‌شدند و نزد بزرگان خانواده‌ها می‌رفتند، هرکسی یکی از محصولات باغ و خوراکی‌های خود را به خانه یکی از بزرگان فامیل می‌برد و همه دور هم جمع می‌شدند و شاد بودند، قصه‌گویی، حافظ‌خوانی و شاهنامه‌خوانی می‌کردند و با جشن و سرور شب را به صبح می‌رسانند. گرچه این روزها تجملات زیادتر شده است و به اصطلاح با افزایش هزینه‌ها مزه شب چله قدیم را نمی‌چشیم، اما باز هم این آیین از جمله آیین‌هایی است که خوشبختانه با هر کم وکیفی همچنان ماندگار شده است.
وی مشارکت اعضاء خانواده و بستگان در تهیه ملزومات برگزاری این آیین کهن، شادی گروهی در کنار همدیگر، رفع کدورت‌ها، افزایش صمیمیت بین افراد، تقویت ارتباط بین نسلی و... را از دیگر کارکردها مطرح کرد و افزود: قصه‌گویی، حافظ‌خوانی و شاهنامه‌خوانی، خوردن تنقلات سالم و... بهانه‌ای است برای یک دورهمی خانوادگی و یلدا فرصتی برای مهربانی و ترویج آن در بین خانواده را فراهم می‌کند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران تصریح کرد: از گذشته در بیشتر نقاط ایران مرسوم بود که مادربزرگ‌ها قصه‌هایی را در شب یلدا نقل می‌کردند که حامل پیام‌های اخلاقی بود و جاهایی هم نقل این حکایات همراه با ترانه‌های محلی و نوای" نی" بود که آیین شب یلدا را برجسته‌تر می‌کرد.
موسوی‌چلک معتقد است که امروزه یکی از مشکلات خانواده‌ها این است که محبت و مودت بین‌شان کمرنگ‌تر شده، این در حالی است که باید فرصت‌هایی برای افزایش محبت و مودت بین اعضاء خانواده و اطرافیان خلق کرد. موضوعی که سخت از آن رنج می‌بریم. یکی از مهمترین پیام‌های شب چله این است که همراه با برگزاری جشن در این شب، مروج مهربانی باشیم و گفت‌وگو را نهادینه کنیم، چرا که چیزی غیر از محبت و صمیمیت و مودت نمی‌تواند فضای روابط ما را در این عصر تلطیف کند.
منبع: ایسنا/29 آذر1403
